در چند سال اخیر ارزهای دیجیتال بسیاری همچون بیت کوین، مونرو، ریپل و اتریوم از محبوبیت و استقبال بینظیری برخوردار شده و کاربران بسیاری در جهان به دنبال استخراج و تبدیل پولهای خود به ارزهای دیجیتالی هستند؛ چراکه این روزها بسیاری از افراد با خرید و استخراج این ارز توانسته اند به پول زیادی دست پیدا کنند.
ارز دیجیتال چیست
ارز دیجیتال یا رمز ارز (Cryptocurrency) شکل خاصی از پول دیجیتال است که بر پایه علم رمزنگاری ایجاد شده است. بیشتر ارزهای دیجیتال برای بهرهمند شدن از ویژگیهای اساسی مانند غیرمتمرکز بودن، شفافیت و تغییرناپذیر بودن از بلاک چین استفاده میکنند.ماهیت غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال به این معنی است که هیچ نهاد، گروه یا سازمانی آنها را کنترل نمیکند. کریپتوکارنسیها را میتوان به صورت مستقیم و بدون دخالت هرگونه واسطهای در اینترنت به شخص دیگری ارسال کرد. یعنی برای ارسال ارزهای دیجیتال به یکدیگر نیازی به افتتاح حساب بانکی، استفاده از خدمات بانکها یا هر سازمان واسطه دیگری نخواهید داشت.
مهمترین ویژگی ارز دیجیتال
مهمترین ویژگی ارز دیجیتال در غیرمتمرکز بودن آن است. یعنی هیچ نهاد، سازمان یا دولت خاصی، آن را تحت نظارت و کنترل خود ندارد. در نتیجه، دیگر خبری از دخالت دولتها در مدیریت و پیشبرد پروژههای موجود در شبکه بلاکچین نیست. شبکه بلاکچین، شبکهای وسیع و گسترده است که ارزهای دیجیتالی در بستر آن تبادل میشوند. استفاده از انواع ارز دیجیتال برای تراکنشهای مالی مختلف از نقاط گوناگون دنیا مقدور است. برای انجام هرگونه تراکنش با ارز دیجیتالی در بستری گسترده نیاز به کلیدهای عمومی و خصوصی وجود دارد. این کلیدها، امنیت فعالیت با رمزارزهای دیجیتالی را بالا میبرند. در واقع، عملیات تراکنش با ارزهای دیجیتال به کمک فرایندهای رمزگذاری مسیر تراکنش انجام میشود. در روشهای قبلی که نسبت به تراکنش با ارزهای دیجیتال و بلاکچین، سنتی محسوب میشوند، مبلغ زیادی به عنوان کارمزد در جابجایی ارزها و معاملات از سوی موسسات مالی واسطه و بانکها دریافت میشود. اما انجام فعالیتهای گوناگون با انواع ارز دیجیتال دیگر چنین مشکلی ندارد. یعنی به ازای مبلغ بسیار اندکی از کارمزد، امکان تراکنشهای مالی وجود دارد.
دلایل استفاده از رمزارزها
رمزارزها بهخاطر ارائه سطح بالایی از امنیت و حریم خصوصی مورد استفاده قرار میگیرند. تراکنشهای انجامشده توسط آنها قابل جعل یا بازگرداندن نیست و از هزینههای جابهجایی نسبتاً پایینی برخوردارند که این آنها را از ارز معمولی قابل اعتمادتر میسازد.ماهیت غیرمرکزی آنها بهاین معنیاستکه برای همه در دسترس هستند، درحالیکه بانکها میتوانند در رابطه بااینکه به چه کسی اجازهی بازکردن حساب میدهند، محدودیت قائل شوند.
بازارهای رمزارزی، ممکن است با انفجار ناگهانی همراه باشند؛ بهاینمعنیکه یک سرمایهگذاری کوچک میتواند در عرض یک روز تبدیل به یک پول بسیار زیاد شود. این موضوع باعث شدهاست که افراد حرفهای و آماتور زیادی در بیتکوین و دیگر ارزهای رمزی سرمایهگذاری کنند و آنها را یا بهعنوان سودی سریع یا بهعنوان سرمایهگذاری، تلقی کنند.اما ازسویدیگر، میتواند برعکس این موضوع هم صادق باشد. افرادی که روی رمزارزها سرمایهگذاری میکنند، باید از ناپایدار بودن بازار و ریسکهای خرید آگاه باشند.
امنیت ارزهای دیجیتال
رشد بلاکچین و ارزهای دیجیتال با هیجان زیادی همراه بود. نوآوریهای حوزه تکنولوژی و پارادایمهای جدید معاملهگری، جمعیت زیادی را به سمت این بازار کشاند. وقتی چنین اتفاقی در یک حوزه رخ میدهد معمولا کلاهبرداران و افراد سوءاستفادهگر نیز جذب بازار میشوند.از شکلگیری بیتکوین در سال ۲۰۰۹ تا نیمه اول سال ۲۰۱۸ جمعا بیش از ۱٫۱ میلیارد دلار ارز دیجیتال دزدیده شده است! کلاهبرداریها و دزدیهای بسیار زیادی در ارزهای دیجیتال اتفاق میافتد، بنابراین اطلاع از ریسکها و توجه به توصیههای امنیتی بسیار مهم است.یک اشتباه کوچک میتواند سرمایه شما را از بین ببرد. پس به دلیل ویژگیهایی که این ارزها دارا هستند، باید به امنیت آنها توجهی ویژه داشت.کلاهبرداریها، بدافزارها و حملات فیشینگ سه تهدید عمده در حوزه امنیت ارزهای دیجیتال هستند.
تفاوت پول معمولی با ارز دیجیتال چیست ؟
پول معمولی یا همان ارزهای رسمی توسط بانک مرکزی هر کشور منتشر میشود. بانک مرکزی باید مقداری شیء با ارزش (نظیر طلا) را به عنوان پشتوانه این پول منتشر شده در اختیار داشته باشد. اما ارز دیجیتال این گونه نیست و بیشتر آنها بدون هر نوع پشتوانه فیزیکی منتشر میشوند. البته استثناهایی نیز در این میان وجود دارد. برای نمونه ارز دیجیتال «وانگرم» که توسط یک استارتاپ اماراتی عرضه شده و منطبق با قوانین شرعیت اسلامی است، دارای پشتوانه طلا است.
دومین تفاوت پول معمولی با ارز دیجیتال به ساختار تراکنش آنها مربوط میشود. در تراکنشهای آنلاین بین دو نفر، یک واسطه وجود دارد که بر آن نظارت میکند. اما نقل و انتقال ارز دیجیتال بین دو نفر به صورت همتا به همتا صورت میگیرد. به جای وجود یک نهاد واسطه مرکزی (مثل بانک) درستی تراکنش در ارز دیجیتال توسط شبکهای از کاربران که بر روی شبکه بلاک چین حضور دارند تایید میشود.
چه کسانی ارزهای دیجیتال را کنترل میکنند؟
هیچ شخص مشخصی در دنیا وجود ندارد که کنترل کامل ارزهای دیجیتالی را بر عهده داشته باشد. تمامی کاربران در حدی که پشت سیستم شان قرار میگیرند و عملیات خرید و یا سایر تراکنشها را انجام بدهند ، بر روی ارز دیجیتالی کنترل دارند. عملیات ارز دیجیتالی توسط پلتفرمهای مختلف تایید میشود که کل صنعت ارز دیجیتال را در بردارند. در حالی که توسعه دهندگان نرم افزار فقط پروتکلها را بهبود میبخشند و اجازه ورود به استخراج و یا انجام تراکنشها را در شبکه ندارند. در مورد پلتفرم بایستی اشاره کرد که تمامی کاربران آزادند تا هر نرم افزاری که مربوط به ذخیره و یا برداشت ارزهای دیجیتالی است را انتخاب نمایند.
معامله ارز دیجیتال
ترید یا معامله ارزهای دیجیتال به استفاده مناسب از نوسان آنها، اخبار و رویدادهای مختلف و به کارگیری استراتژیهای مبادلاتی برای کسب سود اطلاق میگردد. ابزار کار معاملهگرها با سرمایهگذاران تفاوتهای جزئی دارد. برای نمونه آنها اغلب از صرافیهای آنلاین برای خرید و فروش لحظهای ارزهای دیجیتال یا تبدیل آنها به یکدیگر استفاده میکنند، محل نگهداری داراییهای دیجیتالشان متفاوت است و در مقابل ریسک کاری که انجام میدهند نیز به تبع بیشتر است.
معامله کردن نیازمند تحلیل قیمت ارزهای دیجیتال در بازههای زمانی مختلف است که مستلزم آن یادگیری دانش تحلیل تکنیکال و استفاده از تحلیل فاندامنتال است تا تریدر قادر به شناسایی فرصتهایی باشد که بازار در اختیارش قرار میدهد.
نحوه خرید و فروش ارزهای دیجیتال
تصور کنید که شما مقداری پول دارید و میخواهید آن را در فضای کریپتوکارنسیها سرمایه گذاری کنید. در این صورت از کجا شروع میکنید؟ پاسخ «صرافی» است. پورتالهایی که دنیای ما را با دنیای ارزهای دیجیتال مرتبط میسازند، «صرافیها» هستند. صرافیهای بسیاری برای انجام این کار وجود دارند. اما قبل از انتخاب یکی از آنها برای ترید ارز دیجیتال خود باید نکتههایی را در نظر بگیرید و صرافیها را از این نظر بررسی کنید
اعتبار
قبل از هر اقدامی، ابتدا مطمئن شوید که این صرافی در کشور و منطقهی سکونت شما در دسترس است و سرویس ارائه میدهد یا خیر. برای مثال بسیاری از صرافیها همانند coinbase، kraken، Poloniex, Bittrex, Bitfinex, Bithumb, Coinone اجازه عضویت به ایرانیان را نمیدهند؛ بنابراین پیش از افتتاح حساب بررسی کنید که کدام صرافی برای کشور شما ممنوعیت معامله ایجاد نمیکند.
شهرت و سابقه
نکته بعدی که باید آن را بررسی کنید شهرت و سابقه آن صرافی است. آیا کاربرانش از خدمات آن صرافی راضی هستند؟ آیا اخیراً هک شده است؟ چقدر معامله در آن ایمن است؟ آیا مردم شکایاتی از آن صرافی کردهاند؟ سایت Twitter و Reddit منابع خوبی برای بررسی نظرات در این خصوص هستند.
نرخ مبادلات
در مرحله بعد باید نرخ مبادلات آن صرافی را بررسی کنید. صرافیهای مختلف ممکن است نرخهای متفاوتی داشته باشند که باید حتماً آن را در نظر داشته باشید.
ارزهای دیجیتال محبوب
بیت کوین
اولین و محبوب ترین ارز دیجیتال است. بیت کوین توسط فردی ناشناس به نام ساتوشی ناکاموتو در سال ۲۰۰۹ عرضه شد. ارزش کل بازار بیت کوین اکنون بیش از ۹۵ میلیارد دلار است.
اتریوم
اتریوم ارز دیجیتالی رمزپایه ای است که در سال ۲۰۱۳ میلادی توسط ویتالیک بوترین عرضه شد و به سرعت مورد استقبال کاربران فعال در فضای مجازی و اینترنت قرار گرفت. اتریوم بیش از اینکه یک ارز مجازی باشد، یک پلتفرم نرم افزاری قابل برنامه ریزی غیرمتمرکز بر پایه بلاک چین است که به کاربران اجازه می دهد نرم افزارهای مستقل توزیع شده را به راحتی و در کمال امنیت و سهولت اجرا کنند.
ریپل
ریپل یکی از انواع ارز دیجیتال است که به عنوان یکی از روشهای پرداخت ارزی نیز مورد استفاده قرار میگیرد. به گونهای که این ارز دیجیتال به عنوان یک روش پرداخت در بسیاری از صنایع بانکی و سرمایهگذاری به عنوان یکی از بهترین روشها جهت انجام امور مالی در نظر گرفته میشود.
لایت کوین
این ارز با تغییراتی در بیت کوین مانند انجام سریع تر تراکنش ها و استخراج راحت تر، در سال ۲۰۱۳ عرضه شد. این پول مجازی ارزش کمتری نسبت به بیت کوین دارد؛ به گونه ای که تحلیلگران معتقدند لایت کوین در مقایسه با بیت کوین، همچون نقره در برابر طلاست.
استخراج ارز دیجیتال
برای بدست آوردن ارز دیجیتال دو راه کلی وجود دارد. در روش اول می توان به مقدار مورد نیاز خود ارز خریداری کرده و سرمایه خود را به سرمایه دیجیتال تبدیل کنید. اما یکی دیگر از روش های بدست آوردن ارز دیجیتال استفاده از روش ماینینگ یا استخراج می باشد. بسیاری از ارز های رمزپایه همچون بیت کوین، اتریوم، بیت کوین کش، لایت کوین و غیره، قابلیت استخراج نیز دارند.
استخراج یا ماینینگ ارز به این معنا است که بتوان کوین های جدیدی را که در شبکه تولید می شوند را به حساب خود انتقال داد. اگر بخواهیم به زبانی ساده فرایند استخراج ارز دیجیتال را توضیح دهیم می توانیم بگوییم که بسته به شبکه بلاکچینی که ارز رمزپایه مورد نظر شما روی آن کار می کند، هر چند دقیقه یک بلاک جدید در شبکه تولید می شود که اگر بتوانید آدرس دقیق آن بلاک را حدس بزنید، می توانید آن بلاک را به حساب خود انتقال داده و به این ترتیب صاحب دارایی دیجیتال شوید.
کیف پول ارزهای دیجیتال (Wallets)
همانطور که شما اسکناس و پولهایتان را در یک کیف پول جیبی نگهداری میکنید، نگهداری و مدیریت ارزهای دیجیتال نیز نیاز به یک کیف پول دارد. بنابراین اولین قدم برای استفاده از ارزهای دیجیتال این است که یک کیف پول مناسب، امن و مطابق نیازهای خودتان ایجاد کنید.یکی از ویژگیهای تکنولوژی بلاکچین و ارزهای دیجیتال، غیرمتمرکزسازی و تسهیل دسترسی همه افراد کره زمین به خدمات مالی است. به همین دلیل کیف پول ارزهای دیجیتال همانند یک حساب بانکی نیست که نیاز باشد فرمی پر کنید یا اینکه حداقل موجودی داشته باشید و یا اینکه کسی بر حساب شما نظارت کند.
ین آزادی اما بهایی نیز دارد: مسئولیت شما بسیار بیشتر میشود. زیرا والتها کلید خصوصی (Private key) شما را نگهداری میکنند و اگر این کلید خصوصی گم شود، به سرقت برود و به هر دلیلی از دسترس شما خارج گردد، موجودی ارز دیجیتال شما دیگر قابل بازیابی نخواهد بود. بنابراین در دنیای ارزهای دیجیتال، بسیاری از اشتباهات غیرقابل برگشت هستند.
دستهبندی کلی والتها
والتهای تحت وب
سایتهایی که در آنها یک کیف پول میسازید و مدیریت کیف پول از طریق همان سایت انجام میشود. در برخی از این سایت حتی نیاز به وارد کردن نام و ایمیل نیست و میتوان با چند کلیک ساده کیف پول را ایجاد کرد.
والتهای موبایلی
بصورت اپلیکیشنهای موبایل وجود دارند که امکان مدیریت ارزهای دیجیتال را از طریق موبایلها فراهم کردهاند.
والتهای دسکتاپ
نرمافزارهای قابل نصب یا پرتابل هستند که روی کامپیوترهای ویندوزی، مک، لینوکس و… نصب میشوند. طبیعتا این نرمافزارها نیز برای ارسال ارز دیجیتال نیاز به اتصال اینترنت دارند.
والتهای سختافزاری
اغلب این والتها تقریبا به اندازه یک فلش مموری هستند و جز امنترین و بهترین والتها محسوب میشوند. این والتها را میتوان به سایر دستگاهها متصل کرد و موجودی ارز دیجیتال را مدیریت نمود.
والتهای آفلاین
تکنولوژی ارزهای دیجیتال به صورتی است که حتی میتوان مقادیر بسیار زیادی ارز دیجیتال را روی یک کاغذ نگهداری کرد. کافیست کلید خصوصی ارز موردنظر را از طریق سایتهایی که امکان ساخت کیف پول کاغذی میدهند پرینت بگیرید و جای امنی نگهداری کنید، سپس ارز دیجیتال را به آدرس آن والت ارسال کنید.