تحلیل بنیادی چیست ؟

تحلیل بنیادی یا تحلیل فاندامنتال یک شرکت شامل تحلیل گزارش‌ها مالی و سلامت مالی شرکت، مدیریت و امتیازات رقابتی، رقبا و بازارهای مربوطه‌است. در تحلیل بنیادی اساس پیش بینی بر مبنای وقایع و رخدادهای واقعی پایه‌گذاری شده‌است. معامله گر با تحلیل اتفاقات و اخبار دنیای واقعی و بر اساس دانش و استراتژی خود، به پیش بینی بازار می‌پردازد. پایه نظر تحلیل گران بنیادی این است که تمام تغییرات در قیمتها حتماً یک علت اقتصادی بنیادی دارد. تحلیل فاندامنتال از تحلیل نسبت به تحلیل تکنیکال بسیار زمانگیرتر است و معمولاً همراه با جمع‌آوری اطلاعات از منابع مختلف ممکن می‌گردد.

هدف از تحلیل بنیادی

هدف از تحلیل بنیادی یک سهام پیدا کردن ارزش ذاتی آن سهام و پیش بینی تغییرات قیمت آن در آینده می باشد. با تحلیل بنیادی می توان عملکرد تجاری، مدیریت و ریسک شرکت را نیز ارزیابی کرد. در این راستا باید تمامی صورت های مالی شرکت، شرکت های مشابه، مزیت های رقابتی، بازار های تحت پوشش شرکت و عوامل اقتصادی تاثیر گذار همانند نرخ بهره، مالیات، تورم، نرخ ارز٬ صادرات محور و یا وارداتپ محور بودن شرکت٬ تصمیماته قانون گذار٬ سود پیش بینی و …. را مورد توجه و بررسی قرار داد.یک سرمایه گذار موفق باید قبل از انتخاب سهام یک شرکت وضعیت آن شرکت را به دقت مورد بررسی و تحلیل قرار دهد و بطور هوشمندانه تصمیم گیری کند.

خرید و فروش با تحلیل بنیادی

در تحلیل بنیادی اصلی وجود دارد به این مضمون که قیمت یک کالا در نهایت به ارزش ذاتی آن تمایل خواهد داشت، یعنی اگر قیمت کمتر از ارزش ذاتی آن باشد بالا خواهد رفت و به آن خواهد رسید و برعکس اگر قیمت بالاتر از ارزش محصول باشد کاهش پیدا خواهد کرد تا به ارزش آن برسد.در تحلیل بنیادی نیز پس از بدست آوردن ارزش ذاتی آن را با قیمت فعلی سهام مقایسه می کنیم، اگر قیمت کمتر از ارزش بود سهام را خریداری می کنیم و صبر می کنیم تا قیمت به ارزش آن برسد، اگر هم قیمت سهام بیشتر از ارزش آن بود نه تنها اقدام به خرید نمی کنیم بلکه اگر آن سهام را داشته باشیم اقدام به فروش نیز می کنیم.

آموزش تحلیل بنیادی را از کجا شروع کنیم؟

در مرحله صفر و شروع کار در آموزش تحلیل بنیادی می بایست خوب شرکت را بشناسید. باید بدانید که فعالیت شرکت چیست؟ چه محصولی تولید می کند؟ از چه موادی برای تولید آن محصول استفاده می کند؟ آن مواد را از کجا می خرد؟ محصول را به کجا می فروشد؟ و سوالاتی از این قبیل که باید از آن اطلاع داشته باشید. اکنون ممکن است برای شما سوال پیش بیاید که این اطلاعات را چگونه می توانم بدست آورم. منابع زیاد است. یکی از منابع تحلیل سایر تحلیلگران است، یکی دیگر(معتبرترین) صورتهای مالی شرکت است که در سایت کدال در دسترس است. گزارش فعالیت هیئت مدیره که قبل از مجمع عمومی منتشر می شود را حتما توصیه می کنیم که مطالعه بفرمایید چرا که اطلاعات بسیار خوبی از شرکت و چشم انداز آتی آن شرکت به شما می دهد.

نقاط ضعف تحلیل بنیادی

تحلیل بنیادی علی رغم این که می تواند بینشی صحیح از موقعیت صنایع و شرکت ها به معامله گر دهد، می تواند بسیار زمان گیر نیز باشد. مدلهای زمان گیر معمولا می تواند منجر به ارزش گذاری هایی شود که با جهت گیری عمومی قیمت فعلی در بازار سهام مغایرت داشته باشد . زمانی که این اتفاق می افتد سرمایه گذار به این نتیجه می رسد که بازار به درکی نادرست از شرایط موجود رسیده است. این شرایط لزوما به معنی این نیست که درک بازار از کلیه شرکت ها نادرست است، ولی می تواند نشان دهد که قیمت بازار و برآورد کلی بازار سهام از قیمت بعضی از شرکت ها، تفاوت غیر منطقی دارد.

تشخیص ارزش واقعی سهام

یکی از تفکرات اولیه و اساسی تحلیلگران بنیادی این است که، قیمت تابلوی سهم، لزوماً نشان دهنده ارزش واقعی آن نیست و ممکن است تفکرات معامله گران و قیمت های موجود چیزی بسیار فراتر و یا کمتر از ارزش ذاتی آن باشد.
بطور مثال شرکت تولیدی X را در نظر بگیرید.آخرین قیمت داد و ستد سهم این شرکت در بازار بورس تهران، ۳۵۰ تومان می باشد.طبق محاسبات بنیادی، این سهم از ارزش ذاتی ۵۰۰ تومان برخوردار است.طبق اخبار و اطلاعیه ها این شرکت ظرف یکسال آینده فاز دوم کارخانه را راه اندازی نموده و ظرفیت تولید به ۲ برابر افزایش می یابد.در نتیجه پیش بینی می شود با افتتاح این خط تولید، قیمت سهم حداقل تا حوالی ارزش ذاتی رشد کند.مسلم است که، کمتر سرمایه گذاری را می توان یافت که از چنین فرصت سودده بی نظیری چشم پوشی کند.بر همین اساس اکثر فعالان بنیادگرای بازار سهام معتقدند، قیمت در بلند مدت به سمت ارزش واقعی خود گرایش پیدا می کند.

چارچوبی برای تحلیل بنیادی

در واقع تحلیل بنیادی سرمایه‌گذار را از هر دو رویکرد استفاده می کند این دو رویکرد با عنوان‌های رویکرد بالا به پایین و رویکرد پایین به بالا شناخته می شود

رویکرد پایین به بالا در تحلیل بنیادی
سرمایه‌گذار با داشتن رویکرد پایین به بالا مستقیماً بر داده های اساسی شرکت متمرکز می شود تحلیل اطلاعاتی از قبیل محصولات شرکت وضعیت رقابتی و وضعیت مالی آن منجر به برآوردی از سود بالقوه شرکت و نهایتاً ارزش آن در بازار می‌شود معمولاً برای انجام تحلیل های لازم نیاز به صرف زمان و تلاش فراوانی است

رویکرد بالا به پایین در تحلیل بنیادی
رویکرد بالا به پایین نقطه مقابل رویکرد پایین به بالا است در این رویکرد تحلیل بنیادی از سطح اقتصاد و بازار شروع شده و به سمت تحلیل صنعت در شرکت ادامه می‌یابد سرمایه‌گذارانی که کار تحلیل را از سطح اقتصاد و بازار شروع می کند عوامل مهمی از قبیل نرخ بهره و تورم را مورد بررسی قرار داده و سپس به بررسی چشم اندازهای آتی صنعت و شرکت می‌پردازد به نظر این گروه از سرمایه‌گذاران عوامل کلان در سرمایه‌گذاری از مطلوبیت بیشتری برخوردار است

مراحل تحلیل بنیادی

اقتصاد و بازار سهام
بازار سهام قسمت مهم و حیاتی از کل اقتصاد به شمار می‌رود و واضح است که ارتباط قوی میان بازار سهام و اقتصاد وجود دارد اگر شرایط اقتصادی نامناسب باشد عملکرد بیشتر شرکت ها و در نتیجه بازار سهام نیز ضعیف خواهد بود بر عکس اگر شرایط اقتصادی مناسب باشد عملکرد شرکت‌ها نیز بهتر خواهد بود و در نتیجه شرایط بهینه سازی اقتصاد در بازار سهام متبلور خواهد شد

تجزیه و تحلیل صنعت
دومین مرحله در تحلیل بنیادی سهام تجزیه و تحلیل صنعت است سرمایه‌گذاری که تشخیص می‌دهد اقتصاد و بازار برای سرمایه‌گذاری جذاب است بایستی دست به تحلیل صنایعی بزند که در آن ها فرصت هایی در سال‌های آتی دیده می شود تجزیه و تحلیل واقعی اوراق بهادار صنایع به روشی که توسط تجزیه و تحلیل گران حرفه‌ای اوراق بهادار صورت می‌گیرد به صورت یکنواخت است عوامل متعددی که در تجزیه و تحلیل دخالت دارند عبارتند از عرضه و تقاضای چندگانه تجزیه و تحلیل عوامل قیمت مباحث مربوط به نیروی کار قوانین دولتی و غیره

تجزیه وتحلیل شرکت
در تحلیل بنیادی پس از تحلیل بازار و صنعت نوبت به تحلیل شرکتها می رسد تحلیل بنیادی در سطح شرکت شامل تحلیل متغیرهای اصلی مالی برای تخمین ارزش ذاتی و شرکت از این متغیرها شامل فروش حاشیه سود استهلاک نرخ مالیات منابع مالی گردش دارایی ها و عوامل دیگر از تحلیل های بعدی می‌تواند شامل موقعیت رقابتی شرکت در آن صنعت روابط کارگری تغییرات تکنولوژیکی مدیریت روابط خارجی و غیره باشد نتیجه نهایی تحلیل بنیادی در سطح شرکت داده هایی است که برای تخمین قیمت سهام مورد نیاز است

عوامل مورد بررسی در تحلیل بنیادی

عوامل کمی

در تحلیل فاندامنتال عوامل کمی عواملی هستند که قابلیت اندازه گیری دارند و می توان با اعداد و ارقام حسابی در مورد آنها صحبت کرد. منبع این عوامل اغلب صورت های مالی شرکت مانند صورت سود و زیان، صورت جریان نقدی، ترازنامه و … می باشد که برای شرکت های بورسی می توان این موارد را از طریق سایت کدال بدست آورد.

ترازنامه
ترازنامه نشان‌دهنده گزارش دارایی‌ها و بدهی‌های یک شرکت است. دارایی‌ها نشان‌دهنده مدیریت و کنترل شرکت بر مالکیت دارایی‌ها است که شامل وجه نقد در حساب‌های بانکی، موجودی، ماشین‌آلات، ساختمان و … است.همچنین ترازنامه نشان‌دهنده ارزش کل وضعیت مالی شرکت ازجمله بدهی‌های شرکت و میزان مالکیت سهامداران شرکت می باشد

صورت سود و زیان
صورت حساب سود و زیان اغلب توسط سرمایه‌گذاران نه فقط برای ارزیابی عملکرد جاری مدیریت بلکه به عنوان راهنمایی برای سود حیاتی شرکت نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد صورتحساب سود و زیان جریانات درآمدی یک دوره خاص را نشان می‌دهد
درنتیجه فعالیت‌های کسب‌وکار در یک دوره زمان مشخص، صورت سود و زیان اطلاعاتی درباره درآمد، مخارج و سود شرکت را نشان می‌دهد.

صورت جریان وجوه نقد
صورت جریان وجوه نقد، نشان‌دهنده گزارشی از جریان‌های خروجی و ورودی مالی طی زمان مشخص است.

عوامل کیفی

در تحلیل فاندامنتال عوامل کیفی برعکس عوامل کمی در هیچ جایی بصورت عدد و رقم اعلام نمی شوند و ارزش گذاری آنها بطور آزادانه در اختیار تحلیل گر است و همین امر باعث اختلاف نظر تحلیل گران می شود، چون نظرات شخصی و سلیقه ای نیز در آن دخیل می شود و هیچ شاخص واحدی برای اندازه گیری دقیق آنها وجود ندارد.

مدل تجاری
نوع کسب‌وکاری که شرکت انجام می‌دهد را باید از طریق سؤالاتی مانند شرکت دقیقاً چه فعالیتی انجام می‌دهد؟ آیا درآمد شرکت از اجرای مدل اصلی کسب‌وکار خود به دست می‌آید یا خیر؟ و سایر سؤالات مرتبط به دست آورد.

مزیت رقابتی
موفقیت بلندمدت یک شرکت به‌طور عمده به توانایی آن در ایجاد و نگه‌داشتن مزیت رقابتی، سهم بازار و استراتژی‌های مرتبط با شرایط بازار بستگی دارد.

مدیریت
بسیاری از افراد بر این عقیده هستند که مهم‌ترین عامل برای سرمایه‌گذاری در یک شرکت مدیریت آن است. باوجود بهترین مدل تجاری، اگر مدیران شرکت توانایی پیاده‌سازی آن را نداشته باشند اهداف مطلوب شرکت به دست نخواهد آمد. سرمایه‌گذاران خرد می‌توانند درباره تیم مدیریت یک شرکت، عملکرد حرفه‌ای و بررسی سوابق آن‌ها اطلاعات کافی را کسب کنند.